Oto Galaktyka Andromedy, zwana również M 31 w katalogu Messiera.
Zdjęcie zostało wykonane przez T. Rectora i B. Wolpa (NOAO/AURA/NSF).
Andromeda jest naszą sąsiadką, jest zaledwie 2,54 mln lś stąd.
Na tym zdjęciu środek jest prześwietlony. Nie widzimy więc nic w jądrze.
Jednak 12 stycznia 2012 r. opublikowano zdjęcie jądra M 31 wykonane przez HST.
Dwie czarne dziury?
Oczywiście, że nie. To oczywiście dwie gromady kuliste w procesie łączenia się. Nie odbywa się to pokojowo. Zdajemy sobie sprawę, że w strefie kontaktu dochodzi do kolizji znamionowych. (Zderzenie supernowych). Udało się zmierzyć prędkości gwiazd na powierzchni tych dwóch gromad. Prędkości te są znaczne. Ale ogłoszone liczby różnią się znacznie w zależności od autora lub danej gwiazdy.
Czy w centrach tych dwóch gromad kulistych znajdują się czarne dziury?
Tak, jest to możliwe, ale według naszej wiedzy nie zostało to udowodnione. Z drugiej strony, jak w większości gromad kulistych, a w tych w szczególności, obserwuje się duże ilości „niebieskich gwiazd maruderów”. Potwierdza to, jeśli w ogóle jest to potrzebne, że dwa obiekty obserwowane w centrum M 31 są gromadami kulistymi. Jednak koalescencja tych dwóch obiektów może w przyszłości doprowadzić do powstania masywnej czarnej dziury. Na razie jednak jesteśmy w najlepszym przypadku dopiero w fazie wstępnej.
Zauważmy przy okazji, że:
- Rozdzielczość HST pozwala rozróżnić gwiazdy tej galaktyki. Jest to osiągnięcie, które zasługuje na podkreślenie.
- Czas naświetlania był z pewnością lepiej dobrany, aby centrum galaktyki nie było prześwietlone. Co niestety zbyt często ma miejsce w przypadku większości galaktycznych zdjęć wykonanych przez profesjonalnych i amatorskich astrofotografów.
Dokumentacja
- Galaktyka Andromedy (Wikipedia)
- Gromada niebieskich gwiazd otaczających centralną czarną dziurę M31 – Tod R. Lauer, Ralf Bender, John Kormendy i Richard F. Green (PDF).
- Błękitny maruder (Wikipedia)
- Podwójne jądro M 31. (11 paźdz. 1996) KPNO/NOAO i inni, HST)
- Spektroskopia HST STIS potrójnego jądra M31: dwa zagnieżdżone dyski w rotacji keplerowskiej wokół supermasywnej czarnej dziury. (W tym dokumencie byłoby wiele do omówienia)
- Kolizje gwiazd. Styczeń 2003 in „Pour la Science” (francuski)
- Zderzenia gwiazd i niebieskie gwiazdy w gęstych gromadach kulistych
Data utworzenia: 27/02/2016
Ostatnie wydanie: 08/05/18
Autor: Bernard Lempel (
)
Przetłumaczono z: https://web.archive.org/web/20231002060712/https://lempel.pagesperso-orange.fr/un_os_dans_andromede_uk.htm
Przetłumaczył (z pomocą deepl.com): Łukasz Buczyński